شیوع پوکی استخوان در زنان یائسه ایرانی: مرور سیستماتیک و متاآنالیز

مقدمه: بیماری استئوپروز، اپیدمی خاموش عصر حاضر است. مطالعات متعدد در ایران، شیوع پوکی استخوان در زنان یائسه را در محدوده 77-8% گزارش کرده‌اند، ولی برآورد کلی از آن وجود ندارد. مطالعه مروری حاضر با هدف برآورد شیوع پوکی استخوان در زنان یائسه ایرانی به روش متاآنالیز انجام‌ شد. روش‌کار: در این مطالعهجستجو با استفاده از کلیدواژه‌های معتبر فارسی و انگلیسی در بانک‌های اطلاعاتی داخلی و خارجی شامل: IranMedex، SID، Magiran، IranDoc، Medlib، ScienceDirect، Pubmed، Scopus، Cochrane، Embase، Web of Science، Medline و موتور جستجوی Google Scholar با استفاده از کلیدواژه‌های پوکی استخوان، یائسه و ایران به دو زبان فارسی و انگلیسی و بدون محدودیت زمانی تا سال 1396 انجام شد. ناهمگنی مطالعات با استفاده از شاخص I2 بررسی شد. داده‌ها با استفاده نرم‌افزار STATA نسخه 1/11 مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفتند. یافته‌ها: در 50 مقاله مورد بررسی با حجم نمونه 38161 نفر، شیوع پوکی استخوان در زنان یائسه ایرانی 32% (فاصله اطمینان 95%: 39-26%) و شیوع تراکم استخوان پایین 51% برآورد گردید. شیوع پوکی استخوان در ناحیه کمر 32%، در ستون فقرات 21%، در گردن ران 25% و در مفصل ران 21% بود. همچنین شیوع تراکم استخوان پایین در ناحیه کمر، ستون فقرات، گردن ران و مفصل ران به ترتیب 39%، 29%، 26% و 39% به‌دست آمد. بر اساس نتایج متارگرسیون، بین شیوع پوکی استخوان زنان یائسه با سال انجام تحقیق ارتباط معناداری وجود نداشت. نتیجه‌گیری: حدود نیمی از زنان یائسه ایرانی، تراکم استخوان پایینی دارند که این موضوع زنگ خطری جدی برای افزایش بروز پوکی استخوان و عوارض متعاقب آن محسوب می‌شود.